Ηλεκτρονικός Πόλεμος: Mια άγνωστη πτυχή των σύγχρονων στρατιωτικών επιχειρήσεων

Περί Ηλεκτρονικού Πολέμου Μια από τις ελάχιστα φωτισμένες πτυχές του κατά ξηράν αγώνα αφορά την διεξαγωγή του περιβόητου Ηλεκτρονικού Πολέμου( ΗΠ ). Και αυτό βέβαια είναι λογικό καθώς η φύση του όλου πράγματος είναι ευαίσθητη και τα σχετικά στοιχεία διαβαθμισμένα. Εμείς από την πλευρά μας θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε κάποια στοιχεία περί ΗΠ, προσπαθώντας να δώσουμε στον αναγνώστη μια γενική ιδέα για την λειτουργία του και την σημασία του. Ως ΗΠ ορίζεται ο αγώνας για την κυριαρχία στο Ηλεκτρομαγνητικό Φάσμα. Ως τέτοιο ορίζεται η κατά τάξη μεγέθους κατανομή των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων με βάση τη συχνότητα ή το μήκος κύματος τους.


Το Η/Μ φάσμα διαιρείται σε καθορισμένες περιοχές συχνοτήτων με κατώτερη αυτή των υποηχητικών και ακουστικών συχνοτήτων και ανώτερη αυτή των κοσμικών ακτίνων. Σύμφωνα με το επίσημο εγχειρίδιο του Ε.Σ οι Μονάδες Διαβιβάσεων οι οποίες φέρουν την ευθύνη διεξαγωγής ηλεκτρονικού πολέμου παρέχουν στις χερσαίες δυνάμεις υποστήριξη επικοινωνιών- ηλεκτρονικών. Η υποστήριξη αυτή περιλαμβάνει σχεδίαση, ανάπτυξη, εγκατάσταση, λειτουργία και συντήρηση των ηλεκτρονικών μηχανημάτων και συστημάτων επικοινωνιών, που αναγκαιούν για τη διαβίβαση διαταγών και αναφορών. Επίσης, η υποστήριξη ΔΒ περιλαμβάνει την έρευνα, αναζήτηση, ραδιογωνιομέτρηση και ανάλυση των εχθρικών πληροφοριών, που προέρχονται από τα κάθε είδους επικοινωνιακά μέσα του εχθρού. Το όπλο των Διαβιβάσεων ευθύνεται για την αποκατάσταση συνδέσμου με όλα τα μέσα που διατίθενται, μέχρι κλιμακίου του ΤΠ και ισοδυνάμων Μονάδων (ως ΕΜΑ, ΤΜΧ, και ανεξαρτήτων Μονάδων ΔΜ) πλην πυρ/κού όπου ευθύνεται μέχρι ΔΠΒ και Μονάδων ή ανεξάρτητα ενεργουσών υπομονάδων εκτοξεύσεως ΠΟ. Οι επικοινωνίες εντός του κλιμακίου της Δκσεως ΠΒ του Τάγματος και ισοδυνάμου Μονάδος, εξασφαλίζονται με τα οργανικά μέσα των αντιστοίχων Μονάδων.
Ο ΗΠ εξ’ αιτίας της μεγάλης ποικιλίας των ηλεκτρονικών μέσων και της ευρείας χρησιμοποίησης του Η/Μ φάσματος, αποτελεί ένα πολύπλοκο αλλά απαραίτητο τομέα των στρατιωτικών επιχειρήσεων που πρέπει να είναι πλήρως ενσωματωμένος στις φίλιες επιχειρήσεις. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την απαίτηση κατάλληλου συντονισμού με άλλες μορφές επιχειρήσεων που εξαρτούν την εκπλήρωση της αποστολής τους από την απρόσκοπτη χρήση του Η/Μ φάσματος, επιβάλλει τη λεπτομερή και δυναμική σχεδίαση από τον καιρό της ειρήνης, ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων του ΗΠ στην εκπλήρωση της αποστολής του. Η συνεχώς αυξανόμενη πολυπλοκότητα και αυτοματοποίηση των σύγχρονων οπλικών συστημάτων και των συστημάτων ελέγχου και διοίκησης (Command Control – C2) σε συνδυασμό με την αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών διατάξεων και τη χρήση του ηλεκτρομαγνητικού (Η/Μ) φάσματος, είναι απαραίτητα στοιχεία για τη διεξαγωγή των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο σύγχρονο πεδίο της μάχης.
Η απρόσκοπτη λειτουργία του συνόλου των οπλικών συστημάτων, των ηλεκτρονικών συστημάτων και των συστημάτων C2 που προαναφέρθηκαν, ήδη αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην εξέλιξη των επιχειρήσεων και αναδεικνύει τη μάχη για την κυριαρχία στο Η/Μ φάσμα απαραίτητη προϋπόθεση, για την επιτυχή διεξαγωγή τους στο σύγχρονο πεδίο της μάχης. Η κυριαρχία στο Η/Μ φάσμα εξασφαλίζει σε σημαντικό βαθμό τη δυνατότητα των φιλίων δυνάμεων, να ενεργούν συνδυασμένες επιχειρήσεις στο σύγχρονο πεδίο της μάχης σε όλες τις διαστάσεις του, ξηρά, αέρα, θάλασσα και διάστημα. Η διεξαγωγή των επιχειρήσεων σ’ ένα συνεχώς αυξανόμενο πολύπλοκο Η/Μ φάσμα, στο οποίο λειτουργούν συσκευές τεχνολογίας αιχμής, εξασφαλίζει έναν σημαντικό ρόλο στον ΗΠ, κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων, που αφορά κυρίως στον έλεγχο του Η/Μ φάσματος.Οι εκάστοτε ενέργειες που πρέπει να υλοποιηθούν, ώστε να καταστεί αποτελεσματικός, ο ΗΠ εξαρτώνται από τις δυνατότητες των αντιπάλων δυνάμεων, την τρωτότητά τους, τους σκοπούς της επιχείρησης και από τα χαρακτηριστικά της περιοχής των επιχειρήσεων. Ο ΗΠ διεξάγεται με ποικιλία εξεζητημένων ή και πιο απλών μέσων, μεθόδων και τακτικών. Εκείνο που απαιτείται σε κάθε περίπτωση είναι η εξέρευση του σωστού μέσου και η ένταξη του στην ορθά επιλεγμένη τακτική μέθοδο.
Ο ΗΠ χωρίζεται σε τρεις γενικές κατηγορίες:
Α) Ηλεκτρονικά Μέσα Υποστηρίξεως (ESM ) Είναι ενέργειες που αναλαμβάνονται για έρευνα, υποκλοπή και αναγνώριση της εκπεμπόμενης Η/Μ ενέργειας, καθώς και τον εντοπισμό των πηγών τους, με σκοπό την αντίληψη της κατάστασης και την άμεση αναγνώριση της απειλής. Παρέχουν μια πηγή πληροφοριών αναγκαία για την άμεση λήψη αποφάσεων που αφορούν στην εφαρμογή ΗΑΜ, ΗΜΕΠ ή άλλων τακτικών ενεργειών.
Β) Ηλεκτρονικά Αντίμετρα (ECM ) Είναι ενέργειες που αναλαμβάνονται για να απαγορεύσουν ή υποβαθμίσουν την αποτελεσματική χρήση του Η/Μ φάσματος από τον εχθρό.
Γ) Ηλεκτρονικά Αντί-αντίμετρα (ECCM) όρος που τα τελευταία χρόνια τείνει να αντικατασταθεί από τον ευρύτερο όρο Μέτρα Ηλεκτρονικής Υποστήριξης (EPM ). Είναι ενέργειες που αποσκοπούν στην εξασφάλιση της αποτελεσματικής χρήσης του Η/Μ Φάσματος από τις φίλιες δυνάμεις παρά τις προσπάθειες του εχθρού για περιορισμό της. Διακρίνονται σε ενεργητικά και παθητικά μέτρα.
Η επιτυχής διεξαγωγή των στρατιωτικών επιχειρήσεων προϋποθέτει τον άριστο συντονισμό, σχεδίαση και διεξαγωγή των επιχειρήσεων ΗΠ. Καμία ανεξάρτητη δύναμη που διεξάγει επιχειρήσεις δεν διαθέτει τις απαραίτητες, τόσο σε έκταση όσο και σε περιεχόμενο, απαιτούμενες πληροφορίες, ώστε να μπορεί ανά πάσα στιγμή να έχει πλήρη εικόνα του πεδίου της μάχης.
Αυτό επιβάλλει την στενή συνεργασία μεταξύ των κλάδων των ΕΔ κυρίως σε θέματα που αφορούν στον προσδιορισμό δυνατοτήτων του αντιπάλου συστήματος C2, τις επιλογές των στόχων για προσβολή - εξουδετέρωση τους καθώς και της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των εφαρμοζόμενων αντιμέτρων. Οι κοινές δραστηριότητες και ενέργειες που απαιτούνται, επιβάλλουν την λήψη των απαιτούμενων μέτρων για την επίτευξη του επιθυμητού βαθμού συντονισμού των επιχειρήσεων ΗΠ. ΟΙ επιχειρήσεις ΗΠ βρίσκουν εφαρμογή τόσο στις αμυντικές όσο και στις επιθετικές επιχειρήσεις καθώς και σε ειδικές επιχειρήσεις/εφαρμογές ( αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών, αεροκίνητες / αεραποβατικές επιχειρήσεις, αμφίβιες επιχειρήσεις).
Η κατάσταση στον Ε.Σ όσον αφορά τη δυνατότητα διεξαγωγής Ηλεκτρονικού Πολέμου δεν βρίσκεται στο καλύτερο δυνατό σημείο, ύστερα από την αποτυχία ανάπτυξης του εγχώριου συστήματος ΗΠ της SONAK με την οποία είχε υπογράψει σύμβαση ο ΕΣ. Πιο συγκεκριμένα, με βάση την σύμβαση 19/10/2001 που συνομολογήθηκε μεταξύ του Δημοσίου και της εταιρείας SONAK προβλέποταν η προμήθεια 11 κέντρων ακρόασης “ESTIA” και 18 παρεμβολέων “ERIS”. Το σύστημα, αν και φαίνοταν πολύ υποσχόμενο, απέτυχε στις δοκιμές του ΕΣ με αποτέλεσμα ο τελευταίος να καταγγείλει την σύμβαση. Μετά από την επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης επιτεύχθηκε η αύξηση του προς προμήθεια αριθμού κέντρων ακροάσεως “ESTIA” σε 12, χωρίς ωστόσο σε βάθος χρόνου να γίνει κατορθωτή η άρση των τεχνικών δυσλειτουργιών στη λειτουργία του συστήματος παρά μόνο σε μερικό βαθμό.
Έκτοτε η τύχη του προγράμματος αγνοείται… Παρά την αποτυχία του συστήματος της SONAK η εγχώρια βιομηχανία έχει να επιδείξει σημαντική δραστηροποίηση στον τομέα του ΗΠ παρουσιάζοντας μάλιστα αξιόλογα συστήματα. Εμείς θα περιοριστούμε στην αναφορά στο σύστημα EW που ανέπτυξε η εταιρεία «ΕΠΟΣ Α.Ε» και μιλάμε φυσικά για το DARE-J που έχει παρουσιαστεί από τις στήλες του ιστότοπου μας. Η εταιρεία ΕΠΟΣ Α.Ε. παρουσίασε τον Μάιο του 2011 στο ΓΕΕΘΑ το σύστημα επιτήρησης καταγραφής και παρεμβολής στρατιωτικών επικοινωνιών DARE-J.
Tο DARE-J είναι ένα πλήρως ψηφιακό σύστημα ΣΗΕ/Τ που εκτελεί ανίχνευση και παρεμβολή στρατιωτικών τηλεπικοινωνιών θεάτρου επιχειρήσεων (ESM/ECM). Το σύστημα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό εναντίον σύγχρονων τηλεπικοινωνιακών εκπομπών όπως αναπήδησης συχνότητας (Frequency Hopping), διασκορπισμένου φάσματος (Spread Spectrum) και ριπής (Burst) σε κορεσμένα ηλεκτρομαγνητικά περιβάλλοντα. Το σύστημα εντοπίζει και παρεμβάλλει frequency hopping ασυρμάτους με ρυθμούς αναπήδησης μεγαλύτερους των 2.000 hops/sec. Οι Ελληνικές Ε.Δ. μπορούν να χρησιμοποιήσουν το DARE-J για να επιτύχουν πλήρη κυριαρχία στο Η/Μ φάσμα στο χώρο του Αιγαίου και του Έβρου, εξασφαλίζοντας σοβαρό στρατηγικό πλεονέκτημα.
Οι βασικές λειτουργίες που παρέχει το σύστημα είναι:
  1. Επιτήρηση της Η/Μ δραστηριότητας στους γεωγραφικούς τομείς ενδιαφέροντος των Ε.Δ.
  2. Γεωγραφικός εντοπισμός των εχθρικών μέσων (αεροπλάνων, ελικοπτέρων, πλοίων, τεθωρακισμένων, μονάδων πεζικού ) από τις τηλεπικοινωνιακές εκπομπές τους (φωνής και δεδομένων ).
  3. Υποκλοπή επικοινωνιών φωνής και δεδομένων.
  4. Παρεμβολή των εχθρικών επικοινωνιών στους γεωγραφικούς τομείς επιτήρησης του συστήματος
  5. Ταυτόχρονη προστασία (μη παρεμβολή) των φίλιων επικοινωνιών. Υ
Να σημειωθεί πως το σύστημα έχει δοκιμαστεί και αξιολογηθεί από τις ΕΕΔ. Γενικά, ο τομέας του ΗΠ είναι εκτενής με ισχυρή τάση να καθίσταται εκτενέστερος και με διευρυμένη σημασία. Εμείς επιχειρήσαμε μια σύντομη και συνοπτική αναφορά με την ελπίδα να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον του αναγνώστη και να τον ωθήσουμε να ασχοληθεί περισσότερο με έναν τομέα των στρατιωτικών επιχειρήσεων που αναμένεται να παίξει πρωτεύοντα ρόλο στις συρράξεις του 21ου αιώνα.

http://www.defencenews.gr/index.php/ethiniki-amina/ellinikos-stratos/489-ilektronikos-polemos-mia-agnosti-ptyxi-ton-sygxronon-stratiotikon-epixeiriseon

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις